Νέα
Από την μέχρι σήμερα εμπειρία μας στην άσκηση της προληπτικής ιατρικής, γνωρίζουμε πλέον ότι η διάγνωση του καρκίνου μπορεί να γίνει εγκαίρως, σε πρώιμο στάδιο, προτού δώσει κλινικά συμπτώματα.
Η συμβολή κάποιων εργαστηριακών εξετάσεων σε αυτό το πεδίο είναι πλέον γνωστή και πολύ σημαντική.
Τι είναι οι καρκινικοί δείκτες
Οι καρκινικοί ή νεοπλασματικοί δείκτες είναι ουσίες στο αίμα μας – κυρίως αντιγόνα – οι οποίες εκκρίνονται από τα καρκινικά κύτταρα και ανιχνεύονται με αντισώματα. Οι δείκτες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για την ανίχνευση είτε για την πρόγνωση είτε για την παρακολούθηση μιας νεοπλασματικής νόσου.
Ήδη ως μέθοδος screening χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια το ειδικό προστατικό αντιγόνο (P.S.A.) για την πρόωρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη στους άνδρες.
Άλλοι καρκινικοί δείκτες είναι λιγότερο ειδικοί και ευαίσθητοι και μπορεί μεν να εγείρουν την υποψία ύπαρξης καρκίνου, μπορεί όμως να μετρηθούν αυξημένοι και σε άλλα νοσήματα, όπως για παράδειγμα το καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο (CEA), το οποίο βρίσκεται αυξημένο σε αδενοκαρκινώματα αλλά και σε νοσήματα όπως οι ηπατίτιδα, η ηπατική κίρρωση, η παγκρεατίτιδα, η βρογχίτιδα, ενώ ο συγκεκριμένος δείκτης μπορεί να είναι αυξημένος και στους καπνιστές, χωρίς να υποδεικνύει απαραίτητα την ύπαρξη καρκίνου.
Τι ρόλο έχουν οι καρκινικοί δείκτες
Ο βασικός ρόλος των καρκινικών δεικτών είναι στην παρακολούθηση της πορείας μιας ήδη διαγνωσμένης νεοπλασματικής νόσου, αφού ο έλεγχος των δεικτών με μια απλή εξέταση αίματος μπορεί εγκαίρως να αναδείξει μια πιθανή υποτροπή της νόσου και αποτελεί αναπόσπαστο εργαλείο των ογκολόγων.
Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως για την πλειοψηφία των καρκινικών δεικτών ισχύει ότι δεν ενδείκνυνται για τον μαζικό έλεγχο του γενικού πληθυσμού, αφού οι περισσότεροι δεν είναι ούτε αρκετά ευαίσθητοι αλλά κυρίως δεν είναι αρκετά ειδικοί, ώστε να δώσουν ένα έγκυρο αποτέλεσμα.
Σε κάθε περίπτωση η προληπτική ιατρική όσον αφορά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου δεν περιορίζεται μόνο στον προσδιορισμό των καρκινικών δεικτών, όπως και μια αυξημένη τιμή ενός καρκινικού δείκτη δεν σημαίνει αυτόματα ότι πάσχουμε από καρκίνο.
Σε κάθε περίπτωση η εξέταση και τα αποτελέσματα της θα πρέπει να αξιολογούνται από τον ιατρό σας και να συμπληρώνονται επί ενδείξεως και με άλλες εξετάσεις.
Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιους από τους σημαντικότερους καρκινικούς δείκτες:
ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΑΝΔΡΕΣ)
- CEA (ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ)
- CA 19.9 ( ΠΑΓΚΡΕΑΣ – ΕΝΤΕΡΟ)
- AFP ( ΗΠΑΡ, ΟΡΧΕΙΣ)
- β-HCG (ΟΡΧΕΙΣ)
- PSA (ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ)
ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΓΥΝΑΙΚΕΣ)
- CEA (ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ)
- CA125 (ΜΗΤΡΑ – ΩΟΘΗΚΕΣ)
- CA 15-3 (ΜΑΣΤΟΣ)
- CA 19-9 (ΠΑΓΚΡΕΑΣ – ΕΝΤΕΡΟ)