Αποτελεί μια από τις βασικότερες εξετάσεις για τη μελέτη του τελικού τμήματος του παχέος εντέρου για τυχόν μορφολογικές ανωμαλίες οι οποίες είναι ορατές από την πλευρά του βλεννογόνου, της εσώτερης δηλαδή στοιβάδας του τοιχώματος του παχέος εντέρου. (πολύποδες, καρκινικές βλάβες, εκκολπώματα, αγγειοδυσπλασίες, φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου) Πραγματοποιείται με την εισαγωγή ειδικού οργάνου από τον πρωκτό, το οποίο προωθείται κατά μήκος του αυλού του εντέρου και φθάνει μέχρι και τη συμβολή του σιγμοειδούς με το κατιόν κόλον.

Διαδικασία

Η εξέταση πραγματοποιείται με την είσοδο οργάνου κατάλληλης διαμέτρου και μήκους ώστε να είναι δυνατή η εξέταση του παχέος εντέρου, το οποίο φέρει οπτικές ίνες. Δηλαδή, με το όργανο αυτό ο εξεταστής ενδοσκόπος μπορεί και βλέπει σε οθόνη τον αυλό του οργάνου και να κάνει παρατηρήσεις σχετικά με πιθανές ανωμαλίες του βλεννογόνου. Ο ασθενής κατά την εξέταση γυρίζει στα πλάγια και το όργανο προωθείται διαμέσου του ορθού. Κατά την εξέταση ο ενδοσκόπος εισάγει από καθετήρα του κολονοσκοπίου αέρα στον αυλό, ο οποίος φουσκώνει κι έτσι γίνεται πιο εύκολη η επισκόπηση του εντέρου. Λόγω της πιθανότητας να μη γίνει ανεκτή η εξέταση από τους ασθενείς, πριν της έναρξή της χορηγείται στους εξεταζόμενους ήπια καταστολή. Η διάρκεια της εξέτασης είναι λίγα λεπτά της ώρας.

Προετοιμασία

Την προηγούμενη ημέρα από την εξέταση, ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει συγκεκριμένη δίαιτα με υδαρείς τροφές (νερό, τσάι, σούπα, αφεψήματα) Απαραίτητος είναι και ο πλήρης καθαρισμός του αυλού του εντέρου από το περιεχόμενο και αυτό γίνεται με ειδικά καθαρτικά σκευάσματα που χορηγούνται από το στόμα μαζί με νερό. Επειδή η χορήγησή τους απαιτεί την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων νερού, θα πρέπει η διάρκεια της προετοιμασίας να είναι αρκετή ώστε το νερό να μην καταναλωθεί γρήγορα και προκαλέσει δυσφορία στον εξεταζόμενο. Παράλληλα, πολλοί ενδοσκόποι συστήνουν και υποκλυσμό το πρωί της εξέτασης. Η προετοιμασία εντέρου θεωρείται πλήρης όταν οι κενώσεις του ασθενούς είναι υδαρείς διαρροϊκές και καθαρές. Επειδή πολλοί ασθενείς λαμβάνουν συστηματικά φαρμακευτική αγωγή για άλλα προβλήματα υγείας, συνήθως χωρίς να σχετίζονται αυτά με την κολονοσκόπηση, θα πρέπει να ενημερώνεται ο εξεταστής για αυτά με λεπτομέρεια. Κάποια σκευάσματα, ιδιαίτερα τα σχετιζόμενα με την πήξη του αίματος και τα αντιφλεγμονώδη θα πρέπει να διακόπτονται πριν την εξέταση προς αποφυγή παρενεργειών. Επίσης οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνουν το γιατρό τους για τυχόν ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων.

Πότε ενδείκνυται

Συνήθως η εξέταση αυτή πραγματοποιείται όταν ο γιατρός κρίνει ότι δεν χρειάζεται ο ασθενής να υποβληθεί σε πλήρη κολονοσκόπηση, όπως συμβαίνει πολλές φορές με νεαρά άτομα. Στόχος της εξέτασης είναι η ανίχνευση τυχόν παθολογίας από το παχύ έντερο, όταν υπάρχουν συμπτώματα, όπως αιμορραγία από το ορθό, διάρροιες, αλλαγές στις εντερικές συνήθειες και αλλαγές στο σχήμα ή στη σύσταση των κοπράνων. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου ανιχνεύεται σε μεγαλύτερα ποσοστά στο σιγμοειδές και στο ορθό, οπότε η εξέταση αυτών των τμημάτων είναι ύψιστης σημασίας.

Επιπλοκές

Η ορθοσιγμοειδοσκόπηση είναι γενικά ασφαλής εξέταση, όταν πραγματοποιείται από έμπειρους εξεταστές.

Μια πιθανή επιπλοκή είναι το παρατεταμένο αίσθημα δυσφορίας για μερικές ώρες μετά την εξέταση, λόγω της εμφύσησης του αέρα κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Το αίσθημα αυτό υποχωρεί μετά την αποβολή των πρώτων αερίων.

Άλλη ανεπιθύμητη ενέργεια, ιδιαίτερα μετά από πολυπεκτομή είναι η αιμορραγία και συνήθως είναι περιορισμένη. Η αιμορραγία μπορεί να σταματήσει χωρίς επέμβαση ή να ελεγχθεί μέσω της ενδοσκόπησης με απολίνωση ή διαθερμία.

Σοβαρότερη επιπλοκή είναι η διάτρηση του παχέος εντέρου που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση. Ο εξεταστής οφείλει να αντιληφθεί έγκαιρα την παρουσία της επιπλοκής ώστε να μην κινδυνεύσει ο ασθενής.